- Çarşamba, 16 Ocak 2013 06:45 tarihinde yayınlandı.
Çeşitli sebeplerle görevlerinden alınarak "Araştırmacı” kadrolarına atanan personel, çok belirgin mali kayba uğramasına, emsali personel ve kadrolara göre aleyhlerine olacak şekilde ücret farkının açılmasına rağmen, bu durumun çözümü konusunda hiç bir makam harekete geçmemiştir.
Özellikle 2011 yılında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler ile çok sayıda kurumun teşkilat yapısında değişiklik yapılmış, genellikle Şube Müdürü ve üstü kadrolarda görev yapanlar re’sen görevlerinden alınarak, yeni ihdas edilen şahsa bağlı "Bakanlık Müşaviri", "Müsteşarlık Müşaviri", "Başkanlık Müşaviri", "Müşavir" ve daha çok da "Araştırmacı" unvanlı kadrolara atanmışlardı.
633, 635, 636, 640, 644, 645, 649, 655, 656, 657, 662, 663, 664 ve 665 sayılı KHK'lar ile çok sayıda "Araştırmacı" kadrosu ihdas edilmiş ve bu kadroların önemli bir kısmına “Şube Müdürü” olanlar atanmıştı. Şube Müdürüne göre daha üst sayılan unvanlarda bulunanlar ise genellikle “Bakanlık Müşaviri” kadrolarına atanmışlardı.
Kadrosu kaldırılan Şube Müdürlerinin mali haklarına ne oldu?
Kaldırılan veya yeniden düzenlenen kadrolarda istihdam edilen diğer unvanlı personel gibi, Şube Müdürleri de kendileri için öngörülen kadrolara hiç bir işleme gerek duyulmadan atanmış sayıldılar.
"Araştırmacı" olan Şube Müdürlerine, atanmış sayıldıkları tarih itibarıyla eski kadrolarına ilişkin olarak en son ayda aldıkları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatlar, makam, görev ve temsil tazminatları, ek ödeme, ikramiye (bir aya isabet eden tutar) ve sözleşme ücretleri ile diğer mali hakları (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ile fiilen yapılan ders karşılığı ödenen ek ders ücreti hariç) toplamının net tutarının (bu tutar sabit bir değer olarak esas alınır), atandıkları veya atanmış sayıldıkları yeni kadroları için öngörülen aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatlar, makam, görev ve temsil tazminatları, ek ödeme, ikramiye (bir aya isabet eden tutar) ve ücretleri ile diğer mali hakları (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ile fiilen yapılan ders karşılığı ödenen ek ders ücreti hariç) toplamının net tutarından fazla olması halinde aradaki fark tutarı, farklılık giderilinceye kadar atandıkları veya atanmış sayıldıkları kadrolarda kaldıkları sürece herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ödenmeye devam edildi.
Kadrosu kaldırılan Şube Müdürleri zararda mı?
Kadrosu kaldırılan Şube Müdürlerinin yaşadığı haksız uygulamayı daha net görebilmek için, birlikte çalışmakta iken kadroları aynı düzenlemelerle kaldırılan unvanlardan biri olan ve "Bakanlık Müşaviri" olarak atanan Daire Başkanları ile kıyaslama yaptık.
-2011 yılında aynı kurumda birlikte çalışan Şube Müdürü ile Daire Başkanı arasında o tarihte yaklaşık 1000.-TL maaş farkı bulunmaktaydı.
-2011 yılında yürürlüğe konulan KHK’ların bir kısmı ile Şube Müdürleri “Araştırmacı”, Daire Başkanları da “Bakanlık Müşaviri” olarak atandı.
-Her iki personel hakkında, 01.01.2012 tarihinden itibaren yeni kadrolarına ilişkin mali haklar uygulanmak suretiyle fark tazminatı belirlendi. Şube Müdürü maaşı Araştırmacı maaşından yüksek olduğu için, bu personel eski ücretine göre belirlenen farkı tazminatını almaya başladı, aylık gelirinde herhangi bir artış olmadı ve maaşına zam yapılmadı.
Müşavir maaşına 01.01.2012 tarihinden geçerli yapılan yüksek oranlı artış nedeniyle, Daire Başkanları kendi maaşlarından yüksek olan Müşavir aylığını almaya başladı.
Böylelikle, 2011 yılında Şube Müdürü (Araştırmacı) ile Daire Başkanı (Müşavir) arasında 1.000.-TL olan maaş farkı 01.01.2012'de yaklaşık 2.500.-TL’ye çıktı.
-2012 Temmuz ve 2013 Ocak zamları sonucunda Araştırmacı maaşının ulaştığı seviye 2012 öncesi Şube Müdürü maaşından düşük kaldığından, Araştırmacı (Şube Müdürü) bu zamlardan faydalanamadığından eski ücretini almaya devam etmektedir. 2011 yılındaki amiri Daire Başkanı ise Müşavir olarak gelen tüm zamlardan faydalanmaktadır. Ocak 2013 ücret artışından sonra, Şube Müdürü ile Daire Başkanı arasındaki maaş farkı yaklaşık 3.000.-TL'ye ulaştı.
-2011 yılında başka kurumlarda Şube Müdürü olarak çalışan ve hala bu görevi yürüten emsali personelin maaşı ise bugüne kadar yaklaşık 500.-TL artış gösterdi. Araştırmacı (Şube Müdürü) ise bu yıl yapılacak zamlardan yararlanamayacak ve eski unvanındaki personelden çok düşük aylık almış olacaklar.
Bu durum sadece Şube Müdürleri için geçerli değil.
Kapatılan ya da teşkilat yapısı değiştirildiği için Araştırmacı kadrosuna atanan diğer unvanlardaki personel de benzer mali kayıpları yaşamaktadırlar. Bunlar arasında bazı kurumların il müdürleri, ilçe müdürleri ve müdür yardımcıları da bulunmaktadır.
Öte yandan, özelleştirilen kurumlar açısından olaya bakıldığında ise, Araştırmacı kadrolarına daha yoğun atamalar yapıldığı ve sadece Şube Müdürlerinin değil, bu düzeydeki ve daha üst düzeydeki personelin neredeyse tamamının bu şekilde atandığını ve benzer sorunları yaşadıklarını görmekteyiz.
Sorun çözülemez mi?
Araştırmacı kadrosuna atanarak özellikle mali haklar bakımından mağduriyet yaşamış olan personelin bazılarının, kurum içerisinde daha üst kadrolara atanma ya da başka kurumlara geçme suretiyle sorunlarına çözüm yolu aramaları söz konusu olmuşsa da, bu sayı çok sınırlı kalmıştır.
Yasal düzenlemeler sonucu oluşan bir durum olması nedeniyle, idari yargıda çözüm yolu bulunamadığından, konu çeşitli yollarla Anayasa Mahkemesine intikal etmiş, ancak bugüne kadar verilen kararlar düzenlemelerin iptali yönünde olmamıştır.
Bu nedenle, yapılan atamalardan ve mali hakların sonraki uygulanışına ilişkin düzenlemeden kaynaklanan mağduriyetlerin ortadan kaldırılması, ancak yasal düzenleme ile mümkün olabilecek haline gelmiştir.
Bir çok kurumda durum bu halde iken, Meclis gündeminde olan ve "Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun" kapatılarak personelinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına devrini öngören Kanun Tasarısında, personelin bir kısmı için şahsa bağlı kadro ve haklar getirilirken, bazı personel için ise haklarında hiçbir kayıp yaşanmayacak kadrolara atanmaları öngörülmektedir.
Kurumların kapatılması, birleştirilmesi, yeniden oluşturulması gibi işlemlerde, resen görevlerinden alınan personelin mağdur edilmesinin önüne geçilecek tedbirlerin alınması, personel arasında unvandan kaynaklı ayrım yapılmaması, öngörülemeyen bazı durumların ortaya çıkması halinde telafi edici tedbirlerin alınmasına açık olunması da hukuk devletinin bir zorunluluğudur. Öte yandan, farklı kurum personeli için farklı hak verme sonucunu doğuracak şekilde hareket edilmesinin de eşitlik ilkelerine uygun olmayacağı değerlendirilmektedir.
Bu nedenle, “Araştırmacı” kadrosunda bulunanların önceki görevlerine denk unvanlar için zaman içerisinde yapılmış ücret artışlarından yararlanmalarına yönelik bir düzenlemenin hayata geçirilmesi yolunda, Meclis gündemindeki Kanun Tasarısının uğranılan haksızlıkların görülmesini sağlamasını umuyoruz.
01.01.2013 maaşları ne kadar?
25 yıllık hizmeti bulunan, 1 inci derecenin 4 üncü kademesinden aylık almakta olan, bekar ve çocuksuz personel açısından hesaplama yapıldığında;
Araştırmacı : 2.159.-TL.
Şube Müdürü : 3.068.-TL.
Daire Başkanı : 5.144.-TL.
Bakanlık Müşaviri : 5.334.-TL.
aldıkları görülmekte, diğer unvan olan Dire Başkanı 5.334.TL. alırken, Şube Müdürü Araştırmacı kadrosunda 2.159.-TL. almaktadır. Oysa ki, bu iki personel arasında, 2011 yılında 1.000.-TL'den daha az bir maaş farkı vardı.